0% tarief niet goed? Naheffing!!

De volgende lezing in december gaat over deze problematiek. Ik zal een paar weblogberichten maken met voorbeelden uit mijn eigen adviespraktijk. Hier en daar aangepast om de feiten onherkenbaar te maken. De voorbeelden geven een goed beeld van de risico’s die aan de orde zijn bij het toepassen van het 0% tarief. De leverancier past het 0% tarief toe. Het is een uitzondering, die aan voorwaarden gebonden is. Het voldoen aan de voorwaarden komt voor rekening van degene die het tarief toepast. Een grote Amerikaanse distributeur past op vrijwel alle transacties het 0% tarief toe. Vrijwel alles wordt vanuit Nederland doorgevoerd. Zo ook op de transactie met een Duitse afnemer. Het is een grote transactie. De transactie wordt net zo behandeld als alle andere transacties. Alleen wordt er eenmalig gebruik gemaakt van een andere expediteur op verzoek van de koper. De goederen komen uit Engeland naar Nederland. Ze worden betaald. De expediteur zorgt dat ze worden vervoerd naar de afnemer. De afnemer is nieuw voor de Amerikaan, maar is wel aanbevolen door de Engelse leverancier. Deze is al jaren een zakenrelatie. De goederen worden vervoerd naar de afnemer. De Belastingdienst komt langs en heft na. De aanleiding voor de controle is de constatering van fraude ergens anders in Europa. Waar en hoe weten we nog niet. De goederen blijken niet naar Duitsland vervoerd, maar naar Polen. Het BTW ID nummer is geverifieerd, maar bleek achteraf niet meer te kloppen op het moment van levering. Er is bovendien een Spaanse partij kennelijk bij de transactie betrokken wiens rol niet duidelijk is. De Amerikaan kent de Spanjaard helemaal niet, overigens. De naheffing wordt bestreden. Voor de Rechtbank is de procedure verloren. Er is Hoger Beroep ingesteld. Natuurlijk is dit een hele korte samenvatting van alle feiten, maar het geeft wel een beeld…

Een oud gebouw is een onbebouwd terrein

Dat wil zeggen, als de sloop van dat oude gebouw al is aangevangen én is afgesproken dat die sloop voor rekening van de verkoper van het gebouw wordt uitgevoerd. Ik heb het hier over de uitspraak van het Hof van Justitie in de zaak Don Bosco. Het Hof heeft vorige week geantwoord op vragen van de Hoge Raad. De levering van een bouwterrein is van rechtswege belast met BTW en daardoor is de verkrijging vrijgesteld van de heffing van Overdrachtsbelasting. De vraag was of daarvan sprake is in een situatie zoals ik die beschrijf, waarbij het gebouw er nog staat, maar de sloop al wel is aangevangen. Het Hof antwoordt van wel. Daarmee zou de levering van een gebouw dat wordt gesloopt zijn aan te merken als de levering van onbebouwde grond en doet de vraag zich voor of dat dan bouwterrein is of niet. Het is aan de Hoge Raad om dat te beslissen in de voorliggende casus. Tot dusverre was voor het antwoord op die vraag doorslaggevend of er handelingen waren verricht gericht op toekomstige bebouwing, naast de andere mogelijkheden, zoals vergunning en omgevingsfactoren. Nu bepaalt het Hof ook dat het begrip bouwterrein in de richtlijn de bedoeling heeft een terrein te zijn waarop een gebouw gerealiseerd gaat worden. Nu wordt het interessant als je wilt dat grond geen bouwterrein is, omdat je liever Overdrachtsbelasting hebt, er geen handelingen zijn verricht gericht op toekomstige bebouwing én er ook geen andere redenen zijn waarom de grond bouwterrein zou zijn. Dit, terwijl er wel onmiskenbaar een bedoeling is te gaan bouwen op de grond. Dan was het geen bouwterrein, maar als ik het Hof goed begrijp is dat strijdig met de bedoeling van de richtlijn. In hoeverre dit verder in deze zaak aan de orde komt is de vraag. Dat hangt van de Hoge Raad af. Wel een aandachtspunt in voorkomende gevallen, lijkt mij…

Aftrek van BTW bij verkoop deelneming

Als een concern een deelneming deels of geheel afstoot door de verkoop van aandelen, komt de vraag op of de BTW aftrekbaar is die vermeld is op de facturen van de adviseurs bij de overname. Laten we uitgaan van een concern dat als geheel uitsluitend belaste prestaties verricht. Laten we er ook vanuit gaan dat de aandelen worden verkocht door een actief bedrijfsonderdeel, bijvoorbeeld een actieve (tussen) holding, die meer doet dan enkel aandelen houden. Er zijn dan twee redeneringen mogelijk. De BTW is aftrekbaar, want de diensten houden verband met de belaste prestaties die door het concern als geheel worden verricht, of de BTW is niet aftrekbaar, want de verkoop van aandelen is een activiteit die is onderworpen aan een vrijstelling. Al eerder is er in Nederlandse jurisprudentie het een en ander over gezegd. Het Hof van Justitie heeft zich onlangs over de vraag uitgelaten. Het Hof zegt dat de verkoop van aandelen een economische activiteit is. Die economische activiteit kan inhouden een overdracht van een onderneming, zoals in Nederland in artikel 31 is opgenomen. Dat laten we even buiten beschouwing. Anders is het een activiteit die is vrijgesteld in artikel 135-1-f Richtlijn, ofwel de vrijstelling voor verkoop van aandelen. Niettemin kan de BTW aftrekbaar zijn, “wanneer tussen de uitgaven voor de diensten in een eerder stadium en de economische activiteiten van de belastingplichtige in hun geheel een rechtstreeks en onmiddellijk verband bestond". De verwijzende rechter moet nagaan of dat in dit feitencomplex aan de orde is. Dit betekent dat de BTW aftrekbaar kán zijn. Alle signalen moeten wel goed staan, moeiende holding, overigens belaste activiteiten en een rechtstreeks verband tussen de BTW en die activiteiten. Bedenk daarbij ook dat het hier ging om een verkoper (holding), die zelf ook belaste activiteiten verricht binnen concernverband, zoals management en dergelijke. Ik kom er later op terug hoe deze uitspraak zich verhoudt tot de Nederlandse praktijk.

Tijdstip van verschuldigdheid

Dat tijdstip gaat veranderen per 1-1-2010. Dat wil zeggen, voor diensten over de grens. Volgens de richtlijn is de BTW over een dienst verschuldigd op het moment dat de dienst is verricht. Een lidstaat mag hiervan afwijken. Nederland heeft dat altijd gedaan door als tijdstip van verschuldigdheid te kiezen het moment dat wordt gefactureerd. Dat moment dient te liggen binnen een bepaalde tijd na het verrichten van een dienst. Met de wijzigingen van de plaats van dienst per 1-1-2010 dienen dit soort administratieve dingen ook te worden aangepast. Anders worden diensten in verschillende aangiften en mogelijk op verschillende listings verantwoord. De verandering geldt alleen voor diensten over de grens. Volgens de staatssecretaris is de verandering praktisch goed te verwerken, dus wie zijn wij… De verandering is onder meer bedoeld om mismatches in de listings te voorkomen. Ik heb al eerder negatief uitgelaten over de listings met de stelling dat het niet werkt voor leveringen. Ook voor diensten gaat het niet werken, vrees ik. Denk aan een reeks van mogelijkheden waarbij mismatches kunnen ontstaan zonder dat er iets daadwerkelijk mis is. Verschillende omrekenkoersen, verschillende nummers binnen concern, verschillende momenten van verantwoorden, bijvoorbeeld door verschillende tempo’s in verwerking, etc, etc. En dan heb ik het nog niet over fouten, zoals onterecht wel of niet listen en typefouten en nummers en bedragen. Dit alles heeft er toe geleid dat het listen al sinds 1993 niet werkt bij leveringen… De lezing van januari 2010 gaat over administratieve verplichtingen. Daarbij komt dit onderwerp uitgebreid aan de orde.